Osmose is een natuurlijk proces wat o.a. in plantencellen plaats vindt. Wanneer er water uit een plantencel verdampt, neemt de concentratie zout toe met als vervolg dat water van buiten door het celmembraan naar binnen wordt getrokken.
Omgekeerde osmose is het proces om water te demineraliseren door deze onder druk door een membraan te voeren. Watermoleculen hebben een grote aantrekkingskracht op een semi-permeabel membraan dat er een laag van watermoleculen op het membraan vormt. Wanneer deze watermoleculen onder druk worden gezet, zullen zij zich door de poriën van het membraan gedrukt worden. Positief geladen minerale zouten hebben een dermate complexe structuur dat zij niet door deze poriën kunnen en blijven dus achter. Waar dus bij osmose het zout het water aantrekt en door de plantencel naar buiten wordt getrokken, wordt bij omgekeerde osmose door een membraan alle minerale zouten van het water gescheiden. Daarnaast worden micro organismen en organische moleculen (koolstofverbindingen) uit het water gezeefd, wat ultrafiltratie wordt genoemd.
Niet alleen de kleinste minimale hoeveelheden medicijnresten en hormonen, maar ook ijzer, koper, chloor en zink worden gefilterd. Het gefilterde water is zó schoon, dat het een averechtse werking kan veroorzaken. Omdat de watermoleculen de eigenschappen hebben ionen aan te trekken, kan deze van het moment van filteren tot het moment van gebruik nog allerlei verontreinigingen oppikken. Daarom raden wij bij huishoudelijk gebruik enkel het gebruik van omgekeerde osmose op de plek van gebruik aan. (dus bijv. bij een koffiezetapparaat).